| Lp. | Nazwa pojęcia | Definicja | Źródło  | 
| 1. | AED | Automatyczny defibrylator zewnętrzny (automated external defibrillator). | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 2. | Analizator badań krytycznych | Służy do badania witalnych parametrów krytycznych. Najczęściej badane są parametry: gazometrii, metaboliczne, oksymetryczne oraz elektrolity. | Wołowicka L., Dyk D.: Anestezjologia i intensywna opieka. Klinika i pielęgniarstwo. Podręcznik dla studiów medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007 | 
| 3. | Angioplastyka wieńcowa | Zabieg, który polega na poszerzeniu naczyń krwionośnych, które zostały zwężone lub zamknięte w wyniku miażdżycy. Angioplastykę tętnic wieńcowych wykonuje się w ten sposób, że  w miejsce zwężenia tętnicy wieńcowej wprowadza się cewnik ze specjalnym balonem, który powoduje rozciągnięcie ściany naczynia. Gdy wynik tego zabiegu jest niewystarczający, można użyć protez wewnątrzwieńcowych, czyli tzw. stentów (stalowych siateczek) | Kaszuba D., Nowicka A. (red.): Pielęgniarstwo kardiologiczne. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011 | 
| 4. | APACHE II | Skala służąca do oceny ciężkości stanu u osób dorosłych. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 | 
| 5. | Arytmia | Zaburzenia pracy serca. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 6. | Badanie fizykalne | Część badania lekarskiego oraz pielęgniarskiego składająca się z oglądania, omacywania, opukiwania  i osłuchiwania. Może dotyczyć struktur anatomicznych ciała lub też ich funkcji.  | Krajewska-Kułak E., Szczepański M.: Badanie fizykalne w praktyce pielęgniarek i położnych,  Wyd. Czelej, Lublin 2008 | 
| 7. | Badanie urazowe | Badanie wykonywane w celu stwierdzenia, jakie obrażenia odniósł poszkodowany i które z nich zagrażają jego życiu. Ocenia się stan szyi, klatki piersiowej, brzucha i kończyn. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 | 
| 8. | Cewnik | Cienka rurka z tworzywa sztucznego wprowadzana do pęcherza w celu odprowadzenia moczu. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 9. | Ciąża pozamaciczna | Ciąża, w której zapłodnione jajo płodowe ulega implantacji poza błoną śluzową jamy macicy. | Kruszyński Z.: Anestezja położnicza i położnicze stany naglące. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006 | 
| 10. | Ciśnienie tętnicze | Ciśnienie wywierane przez krew na ścianki tętnic, przy czym rozumie się pod tą nazwą ciśnienie  w największych tętnicach, np. w tętnicy w ramieniu. Jest ono wyższe niż ciśnienie krwi wywierane  na ścianki żył. | Kaszuba D., Nowicka A. (red.): Pielęgniarstwo kardiologiczne. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011 | 
| 11. | Defibrylator | Urządzenie medyczne, służące do przeprowadzania zabiegu defibrylacji serca. | Jakubaszko J. (red.): Medycyna ratunkowa – nagłe zagrożenia zdrowotne pochodzenia wewnętrznego. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2014 | 
| 12. | Dojście doszpikowe | Proces iniekcji odbywającej się bezpośrednio  do jamy szpikowej. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 13. | Drenaż | Odprowadzanie treści płynnych z pewnych narządów lub obszarów ciała do innych lub częściej poza ciało chorego. Do wykonania drenażu służą dreny  i cewniki, które różnią się zarówno budową jak  i zastosowaniem. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 | 
| 14. | Ekspozycja zawodowa | Ekspozycja na materiał potencjalnie zakaźny,  do której doszło w związku z wykonywaną pracą (uszkodzenie skóry – zakłucie, skaleczenie, zachlapanie błon śluzowych, zachlapanie skóry uszkodzonej (pęknięcia, otarcia, zmiany zapalne) lub nieuszkodzonej, ugryzienia). | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 15. | Fiberoskop | Aparat służący do oglądania trudno dostępnych miejsc. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 16. | GCS | Skala używana w medycynie do oceny poziomu przytomności pacjenta. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 | 
| 17. | Glukometr | Przenośne urządzenie diagnostyczne służące  do pomiaru i bieżącego odczytu poziomu glukozy  we krwi włośniczkowej, pobieranej zwykle  z opuszków palców lub płatków uszu. | Krajewska-Kułak E., Szczepański M.: Badanie fizykalne w praktyce pielęgniarek i położnych.  Wyd. Czelej, Lublin 2008 | 
| 18. | HBV | Wirus zapalenia wątroby typu B. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 19. | HCV | Wirus zapalenia wątroby typu C. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 20. | HIV | Wirus z rodzaju lentiwirusów, z rodziny retrowirusów. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 21. | Igła doszpikowa BIG | Półautomatyczna igła doszpikowa. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 22. | ISS | Wskaźnik ciężkości urazu służący do oceny skutków anatomicznych mnogich i wielonarządowych obrażeń ciała z uwzględnieniem lokalizacji urazu. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 | 
| 23. | Kaniula | Plastikowa rurka umieszczana przy pomocy stalowej igły tymczasowo w żyle. Jej część zewnętrzna pozwala na przyłączenie strzykawki lub kroplówki. Dzięki kaniuli pacjent może otrzymywać dożylnie lekarstwa bez konieczności każdorazowego wykonywania nowego wkłucia. Potoczne określenie to wenflon. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 | 
| 24. | Kardiologiczne stany zagrożenia życia | Stany chorobowe wywołane zaburzeniami pracy serca. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 25. | Kardiomonitor | Kardiomonitor służy do monitorowania podstawowych funkcji życiowych pacjenta. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 26. | Kardiowersja elektryczna | Zabieg medyczny, którego celem jest przywrócenie prawidłowego rytmu serca. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 27. | Kleszcze Magilla | Wygięte kleszcze do zastosowania w jamie ustno - gardłowej. Stosowane do ustalenia pozycji rurki przy intubacji nosowej lub do wprowadzenia sondy żołądkowej. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 | 
| 28. | Konikopunkcja | Ratunkowa procedura chirurgiczna polegająca  na nakłuciu/nacięciu skóry i umieszczonego pod nią więzadła pierścienno - tarczowego przy pomocy gotowego zestawu. W powstały kanał wprowadza się do tchawicy rurkę, przez którą prowadzi się wentylację. Metodę stosuje się wówczas, gdy inne sposoby wentylacji są nieskuteczne. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 | 
| 29. | Laryngoskop | Instrument umożliwiający dokładne obejrzenie krtani w celach diagnostycznych oraz w celu założenia rurki intubacyjnej. | Jakubaszko J. (red.): Medycyna ratunkowa – nagłe zagrożenia zdrowotne pochodzenia wewnętrznego. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2014 | 
| 30. | Maska twarzowa | Służy do zabezpieczania osób prowadzących sztuczną wentylację metodą usta - usta. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 | 
| 31. | Nadciśnienie tętnicze | Nadciśnienie tętnicze to podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi powyżej granic normy. | Definicja sformułowana przez zespół ekspertów. | 
| 32. | Napad padaczki | Polega na krótkim zaniku świadomości (na przykład nieruchome wpatrywanie się w jeden punkt), aż po napady grand mal, czyli tak zwane duże (np. toniczno-kloniczne), w czasie których często występuje utrata przytomności, drgawki, ślinotok, szczękościsk, czasem szybkie ruchy gałek ocznych czy chwilowy bezdech. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 | 
| 33. | Objawy patologiczne | Występują w zaburzeniach czynności ustroju, wskazują na ich rodzaj i pomagają w ustaleniu rozpoznania. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 34. | Obrzęk płuc | Stan bezpośredniego zagrożenia życia. Wymaga natychmiastowego wezwania pogotowia, a najlepiej zespołu reanimacyjnego, bo właśnie od szybkości interwencji uzależnione jest powodzenie leczenia. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 | 
| 35. | Odczyn poprzetoczeniowy | Powikłania poprzetoczeniowe, stanowią różnorodną grupę niekorzystnych reakcji na przetoczenie krwi  i jej składników, pojawiających się w trakcie transfuzji lub w krótkim czasie po jej zakończeniu. Niektóre z nich (np. przeniesienie zakażeń) mogą pojawić się po upływie miesięcy czy nawet lat. Stąd niezwykle istotna jest obserwacja pacjenta przed,  w czasie i po zakończeniu transfuzji. | Wołowicka L., Dyk D.: Anestezjologia i intensywna opieka. Klinika i pielęgniarstwo. Podręcznik dla studiów medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007 | 
| 36. | Odma prężna | Powstaje na skutek pęknięcia małego fragmentu tkanki płucnej, powietrze podczas wdechu przedostaje się z miąższu płucnego do jamy opłucnej. Z każdym kolejnym wdechem do tej zamkniętej przestrzeni przedostaje się kolejna porcja gazów, zwiększając ciśnienie w jamie i upośledzając rozprężanie się narządu. Zaawansowana odma wywołuje ucisk na płuco zdrowe, upośledzając jego funkcję. Leczenie polega na szybkim nakłuciu opłucnej i odprowadzeniu nadmiaru gazów.  | Jakubaszko J. (red.): Medycyna ratunkowa – nagłe zagrożenia zdrowotne pochodzenia wewnętrznego. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2014 | 
| 37. | Ostra niewydolność oddechowa | Stan, w którym nagle dochodzi do pogorszenia zaopatrzenia organizmu w tlen. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 38. | Ostre zespoły wieńcowe – OZW | Grupa schorzeń cechująca się zmianami w krążeniu wieńcowym, których wspólną cechą jest znaczne ograniczenie lub ustanie przepływu w tętnicach wieńcowych. | Kaszuba D., Nowicka A. (red.): Pielęgniarstwo kardiologiczne. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011 | 
| 39. | Położnica | Kobieta w dwie godziny po porodzie, od momentu rozpoczęcia połogu do 6 tygodnia po porodzie. | Bręborowicz G.H. (red.): Położnictwo i ginekologia. T. I. Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2007 | 
| 40. | Prowadzenie farmakoterapii | Leczenie chorób przy użyciu leków, stosowanie leków w celu zwalczania chorób lub ich objawów. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 41. | Resuscytacja krążeniowo-oddechowa | Zespół czynności stosowanych u poszkodowanego,  u którego wystąpiło podejrzenie nagłego zatrzymania krążenia, czyli ustanie czynności serca  z utratą świadomości i bezdechem. | Jakubaszko J. (red.): Medycyna ratunkowa – nagłe zagrożenia zdrowotne pochodzenia wewnętrznego. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2014 | 
| 42. | Rurka intubacyjna | Gładka rurka z tworzywa sztucznego wprowadzana do tchawicy przez jamę ustną lub nos w celu zapobiegania niedrożności dróg oddechowych lub niewydolności oddechowej. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 | 
| 43. | Segregacja medyczna | Procedura medyczna stosowana w medycynie ratunkowej, umożliwiająca służbom medycznym segregację rannych w wypadku masowym  w zależności od stopnia obrażeń oraz rokowania. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 | 
| 44. | Stan astmatyczny | Najcięższa postać astmy oskrzelowej. Stan astmatyczny jest stanem zagrożenia życia, ponieważ może doprowadzić do ciężkiej niewydolności oddechowej, a w konsekwencji do śmierci. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 | 
| 45. | Stetoskop | Przyrząd diagnostyczny stosowany w medycynie, służący do osłuchiwania pacjenta, głównie jego klatki piersiowej, serca i jamy brzusznej. | Krajewska-Kułak E., Szczepański M.: Badanie fizykalne w praktyce pielęgniarek i położnych.  Wyd. Czelej, Lublin 2008 | 
| 46. | System Start | Stosowany przez służby ratownicze. Zakłada nadanie każdemu z poszkodowanych określonego priorytetu określającego kolejność udzielania pomocy/ewakuacji. Poszkodowani zostają oznaczeni poprzez nadanie odpowiedniego koloru (czerwony, żółty, zielony, czarny) w zależności od oceny stanu dokonanej na podstawie prostych parametrów takich jak możliwość chodzenia, obecność oddechu, czas nawrotu kapilarnego, stan świadomości. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 | 
| 47. | Środki ochrony osobistej | Wyposażenie przeznaczone do noszenia bądź trzymania przez pracownika w celu ochrony przed jednym zagrożeniem lub większą liczbą zagrożeń, które mogą mieć wpływ na jego zdrowie lub bezpieczeństwo pracy. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 48. | Tlenoterapia | Metoda terapeutyczna polegająca  na wykorzystywaniu tlenu w leczeniu poprzez zwiększenie stężenia tlenu w powietrzu wdechowym. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 49. | Triage lub Triaż | Procedura medyczna stosowana w medycynie ratunkowej, umożliwiająca służbom medycznym segregację rannych w wypadku masowym  w zależności od stopnia obrażeń oraz rokowania. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 | 
| 50. | Udar mózgu | Zespół objawów klinicznych związanych z nagłym wystąpieniem ogniskowego lub uogólnionego zaburzenia czynności mózgu, powstały w wyniku zaburzenia krążenia mózgowego. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 | 
| 51. | Worek AMBU | Przyrząd wykorzystywany w resuscytacji u pacjenta nieoddychającego lub oddychającego w sposób nieefektywny, umożliwiającymi wentylację wysokimi wartościami tlenu. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 | 
| 52. | Wypadek masowy | Jakiekolwiek zdarzenie, w którym liczba poszkodowanych jest tak duża, że przekracza możliwości udzielenia im pełnej pomocy medycznej dostępnej na miejscu przez przybyłe na miejsce służby ratownicze. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki | 
| 53. | Zagrożenie życia | Utrata przytomności, zatrzymanie oddechu, zatrzymanie krążenia, krwotoki. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki |